Wydarzenia

Konsumenci, którzy podejmują próbę przeciwko bankom o unieważnienie umów kredytowych w związku z zawarciem w umowach kredytowych niedozwolonych klauz umownych znajdują się w nieco innej sytuacji aniżeli konsumenci kwestionujący umowy indeksowane do waluty obcej (euro, dolar, frank szwajcarski itt.). Pozycja „złotówkowiczów” nie jest przy tym gorsza od pozycji „frankowiczów”. Sprawy „frankowe” doczekały się utrwalonej linii orzeczniczej tak sądów powszechnych, Sądu Najwyższego jak też TSUE, natomiast w sprawach „wiborowych” proces tworzenia linii orzeczniczej dopiero się rozpoczyna.

Skala wytoczonych powództw w sprawach o usunięcie wskaźnika „WIBOR” jest znacząco mniejsza od ilości spraw „frankowych” ale na przestrzeni roku zaobserwować można zdecydowanie rosnące zainteresowanie pozywaniem banków przez złotówkowiczów. WIBOR i zasady kształtowania wysokości tego wskaźnika w umowach kredytowych uznawany jest przez Kredytobiorców jako wskaźnik podatny na manipulacje i prowadzący do nieuczciwych praktyk ze strony banków. W skrajnych przypadkach rata kredytu w oparciu o umowę kredytu ze wskaźnikiem WIBOR 3M, 6M, czy 12M wzrasta o kilkanaście procent np. z 1,71% do 7,43%. Na przestrzeni kilku lat zaobserwować można wzrost wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych o 500 % !!! co bezpośrednio przekłada się na wysokość comiesięcznej raty kredytu. Dlatego też złotówkowicze coraz częściej decydują się na pozwanie banku licząc na zmniejszenie zobowiązań kredytowych i „uwolnienie” się od niekorzystnych dla nich postanowień umownych. Wielu kredytobiorców spodziewa się podobnych rozstrzygnięć sądowych jakie zapadły w sprawach „frankowych”. Pierwsze prawomocne orzeczenie zabezpieczające interes kredytobiorcy zapadło przed Sądem Rejonowym w Poznaniu w dniu 22.06.2023 r., sygn. akt V Cz 9/23/8). Kolejne prawomocne i korzystne dla Kredytobiorcy postanowienie zabezpieczające wydane zostało przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w dniu 30.04.2024 r. w sprawie o sygn. akt I C 791/24. Zabezpieczenie roszczenia Kredytobiorcy polega na tym, że Kredytobiorca zobowiązany jest do uiszczenia comiesięcznych rat kapitałowo – odsetkowych ale wyłączenie w oparciu o marżę Banku z wyłączeniem wskaźnika WIBOR 3M. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że kierunek orzeczniczy będzie analogiczny do orzecznictwa w sprawach „frankowych” a postanowienia zabezpieczające stanowić może swego rodzaju przedsąd, co oznacza, że wydane przez Sąd rozstrzygnięcia merytoryczne będą korzystne dla kredytobiorców „złotówkowiczów” – na wzór orzeczeń sądowych wydawanych w sprawach „frankowych”.

           Wyjaśniając, WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate) jest jednym z czynników wpływających na wysokość miesięcznej raty kredytu. W odróżnieniu od marży banku WIBOR jest elementem zmiennym. Zmienność tego wskaźnika polega na tym, że jego wysokość jest kształtowana przez banki w ramach ustalenia wysokości pożyczek pomiędzy bankami na polskim rynku międzybankowym. Podstawowym zarzutem wadliwości wskaźnika WIBOR jest to, że nie ma pewności, że ten wskaźnik jest ustalany na podstawie rzeczywistych transakcji między bankami. Oznacza to, że sektor bankowy mógłby tworzyć fikcyjne transakcje tylko na potrzeby ustalenia/obliczenia wskaźnika WIBOR. Nie jest przy tym zaskoczeniem, że kredytobiorcy nie mają żadnego wpływu na ustalanie wysokości tego wskaźnika bowiem nie uczestniczą w jego ustalaniu. To banki samodzielnie kształtują wysokość zobowiązań kredytowych i wysokość referencyjnej stawki oprocentowania kredytu (WIBOR). O ile bowiem marża banku (czynnik stały i co do zasady znany Kredytobiorcy podczas podpisywania umowy kredytowej) nie ulega zmianom o tyle wskaźnik WIBOR jest elementem zmiennym. Z kolei wadliwość tego wskaźnika polega na tym, że druga strona (Kredytobiorca) nie ma żadnego uprawnienia ku temu, żeby móc zakwestionować ustalenia banków co do wysokości wskaźnika WIBOR. Innymi słowy jest to element narzucany Kredytobiorcy, co stoi w sprzeczności z normami prawnymi zagwarantowanym ustawowo konsumentowi/kredytobiorcy m.in. w art. 385(3) k.c. Kolejnym czynnikiem wskazującym na wadliwość wskaźnika WIBOR jest nieprzekazanie przez bank kredytobiorcy regulaminów, dzięki którym kredytobiorca poinformowany zostałby o zasadach ustalania wskaźnika WIBOR i jego wpływu na comiesięczną wysokość raty kredytu.

           Brak tych informacji oraz możliwość jednostronnego kształtowania wysokości wskaźnika WIBOR skutkuje tym, że ten element umowy kredytowej nie jest do zaakceptowania w kontekście prawidłowości postanowień umowy kredytowej. Oczywiście każdą umowę kredytową należy analizować indywidualnie aby wyprowadzić wnioski o wadliwości umowy kredytowej ze względu na zawarty w niej wskaźnik WIBOR. Jednak praktyka dotychczasowa potwierdza, że ten element umowy kredytowej nie jest elementem pozbawionym wad, które rzutują na ważność umowy kredytowej w całości bądź w części.

           W środkach masowego przekazu, w tym na portalach społecznościowych i w Internecie coraz częściej pojawiają się stanowiska broniące indeksu WIBOR jako zgodnego z prawem elementu kształtowania wysokości raty kredytowej. Wydane przez Sądy orzeczenia zabezpieczające – korzystne dla kredytobiorców (tak jak przedstawione powyżej postanowienie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w dniu 30.04.2024 r.) – są opisywane jako niezałatwiające sprawy co do istoty i o nieutrwalonej linii orzeczniczej. Można wobec tego odnieść wrażenie, że są grupy osób, instytucje, którym zależy, żeby odwieźć kredytobiorców od kwestionowania przed Sądem złotówkowych umów kredytowych. Prawdopodobnie powyższe może być wynikiem obaw o sektor bankowy w przypadku, gdy kierunek orzeczniczy w sprawach wiborowych podążyłby podobną drogą jak orzecznictwo w sprawach „frankowych”. Wszelkie zabiegi podważające zasadność wytaczania powództw przed sądami nie powinny odnieść zamierzonego skutku bowiem coraz częściej kredytobiorcy zarzucają bankom, że WIBOR nie jest wypełniony realnymi transakcjami, które rzeczywiście wpływają na jego wysokość. Analizując indywidualne umowy kredytowe często można zauważyć, że element kształtujący wysokość raty kredytu w postaci WIBOR – u, jest nieuczciwy dla kredytobiorcy, który nie tylko, że nie ma najmniejszej kontroli nad wahaniami tego wskaźnika, ale również nie miał możliwości uzyskania rynkowej symulacji działania rynku podczas podpisywania umowy kredytowej.

          Kancelaria Prawne Mecenat Warszawski Cieszkowska Dul Sp. k. z siedzibą w Warszawie prowadzi między innymi sprawy dotyczące kredytów złotówkowych. Jedną ze spraw jest sprawa, w której Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wydał postanowienie zabezpieczające interes Kredytobiorcy – orzeczenie to prawomocnym!

          Analiza umowy kredytowej jest bezpłatna. Zakres świadczonych usług prawnych jest szczegółowo przedstawiony na stronie internetowej www.mecenatwarszawski.pl

Zapraszamy do Kontaktu:

+48 733-731-738

 Ul. Skwer Kardynała Wyszyńskiego 5/5

01-015 Warszawa