Nie żyje Roman Kaczorowski – Honorowy Obywatel Nowego Dworu Mazowieckiego

W wieku stu lat odszedł Roman Kaczorowski, Honorowy Obywatel Nowego Dworu Mazowieckiego. – Całym swoim życiem udowadniał, że najbardziej liczyło się dla niego dobro wspólne, a pomimo tego, że los go mocno doświadczył, zachował pogodę ducha. Niech pozostanie na zawsze w naszej pamięci – napisał o Zmarłym w mediach społecznościowych burmistrz miasta Jacek Kowalski.

Roman Kaczorowski urodził się 10.08.1924 r. w Nowym Dworze Mazowieckim. Tutaj uczęszczał do Szkoły Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Słowackiego. Po ukończeniu szkoły podstawowej kontynuował naukę w szkole zawodowej przygotowującej go do zawodu elektryka. Praktyki odbywał w Stoczni Modlińskiej należącej do Polskich Zakładów Inżynierii. W okresie międzywojennym brał udział w wielu przedsięwzięciach patriotycznych takich jak: Święto Niepodległości 11 listopada, Święto 3 Maja, Dzień Żołnierza 15 sierpnia, obchody imienin marszałka Józefa Piłsudskiego 19 marca. Uczestniczył też w uroczystościach żałobnych po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 r.

Po wybuchu II wojny światowej, w połowie września 1939 r., zgłosił się do plutonu łączności 32 pułku piechoty z Modlina i został przydzielony do żołnierzy naprawiających uszkodzone linii łączności na odcinku Góra- Janówek (Fort nr IV) – Boża Wola (Fort nr XVIII). Dowódcą obrony odcinka był mjr Dąbrowski.

Po przegranej kampanii wrześniowej już w grudniu 1939 r. wszedł w skład grupy konspiracyjnej kierowanej przez Edwarda Burakowskiego, która zniszczyła zbiorniki z paliwem wkopane w ziemi, a znajdujące się na terenie b. Batalionu Elektrotechnicznego i stacji kolejowej w Nowym Dworze Mazowieckim oraz zdemontował instalację elektryczną w Stoczni Modlińskiej. Podejmował również próby wykolejenia pociągów niemieckich na odcinku Stocznia Modlińska – Nowy Dwór Mazowiecki.

Po aresztowaniu w grudniu 1939 r. Edwarda Burakowskiego i uwięzieniu go w siedzibie nowodworskiego gestapo, wraz z kilkoma kolegami wykonał podkop pod jednym z budynków, co umożliwiło mu ucieczkę w początkach 1940 r.

W okresie funkcjonowania getta żydowskiego w Nowym Dworze Mazowieckim (1941-1942), pomagał znajdującym się tam Żydom, dostarczając im żywność, ubranie i materiały budowlane. Za tę działalność w 1941 r. został aresztowany i osadzony w areszcie, gdzie został dotkliwie pobity. Groził mu wywóz do obozu (więzienia karno-śledczego) znajdującego się w III Forcie Pomiechówku. Dzięki jednak staraniom ojca do tego nie doszło.

Jesienią 1942 r. został skierowany przez Niemców do prac na lotnisku wojskowym w Kroczewie k. Zakroczymia, a stamtąd wywieziony na roboty do m. Stranschyn Pransdschyn bei Praust (k. Pruszcza Gdańskiego). W początkach 1943 r. przewieziono go do Grudziądza, gdzie budował baraki dla jeńców angielskich.
W kwietniu 1943 r. przewieziono go do Nowego Portu w Gdańsku do kolejnych robót. Budował m.in. baraki dla jeńców jugosłowiańskich. Stamtąd skierowano go w lipcu 1943 r. do pracy w zakładach wyrobów drzewnych Pucku. Tam też pracował przy budowie baraków dla jeńców radzieckich. W październiku 1943 r. wykonywał prace związane z budową zbiorników paliwa i instalacją odgromową pomiędzy Nowym Portem a Gdańskiem.

W czerwcu 1944 r. został przeniesiony do Stoczni Gdańskiej. Tam nawiązał kontakt z przedstawicielem Armii Krajowej, w efekcie czego utworzył 3-osobową grupę konspiracyjną w składzie: Roman Kaczorowski ps. „Ryf”, Tadeusz Finokiet ps. „Raf” i Wacława Kózka, która zdobywała informacje o wpływających do stoczni uszkodzonych okrętach podwodnych operujących na Morzu Północnym oraz o innych okrętach naprawianych w stoczni. Roman Kaczorowski przekazywał zebrane informacje wysłannikowi AK. Roman Kaczorowski i jego grupa otrzymała także zadanie wysadzenia lub uszkodzenia wyremontowanego okrętu podwodnego. Akcję planowano na 10.08.1944 r. lub po tym dniu. Ładunek wybuchowy wykonany z butli od tlenu miał być im dostarczony najpierw transportem konnym z Warszawy do Mocht k. Zakroczymia, a stamtąd drogą rzeczną (barką) do Stoczni Gdańskiej. Wybuch Powstania Warszawskiego 1.08.1944 r. uniemożliwił realizację tego planu. We wrześniu 1944 r. uciekł ze stoczni i postanowił wrócić do Nowego Dworu Mazowieckiego. Jednak przed Nowym Dworem Mazowieckim został zatrzymany i skierowany do pracy w składach amunicji w Twierdzy Modlin. W grudniu 1944 r. został aresztowany przez żandarmerię niemiecką w Nowym Dworze Mazowieckim i na 3 dni osadzony w areszcie. Następnie został skierowany do pracy przymusowej
w gospodarstwie niemieckim w Cząstkowie k. Czosnowa. Pracował tam tylko jeden dzień, gdyż zbiegł.

15 stycznia 1945 r., wraz z kilkoma członkami utworzonej przez siebie grupy uwolnił 4 Polaków – więźniów z budynku Gestapo w Nowym Dworze Mazowieckim, których gestapowcy, uciekając przed zbliżającymi się żołnierzami Armii Czerwonej, zamurowali w jednym z pomieszczeń.

Pod koniec marca 1945 r. decyzją Rejonowej Komendy Uzupełnień w Legionowie został wcielony do wojska – do Marynarki Wojennej i skierowany do portu wojennego w Gdyni – Oksywiu, gdzie zajmował się jego odgruzowywaniem i wykonywaniem instalacji elektrycznych.

21.10.1945 r. został przeniesiony do 4 kompanii 48 Samodzielnego Batalionu Budowlanego w Gdyni, gdzie był zastępcą ds. technicznych dowódcy kompanii kpt. Rewkowskiego. 13.03.1946 r. został przeniesiony do plutonu łączności 57 pułku piechoty w Suwałkach, a 15.10.1946 r. do Wojskowej Komendy Rejonowej w Suwałkach. W 1947 r. w Suwałkach ukończył Liceum Ogólnokształcące. 31.10.1947 r. otrzymał przydział do 2 kompanii CKM. 15.12.1947 r. został zwolniony ze służby wojskowej.

Pan Roman Kaczorowski pracę zawodową na terenie Nowego Dworu Mazowieckiego (wcześniej pracował w Warszawie) rozpoczął w 1949 r.
w przedsiębiorstwie Mostostal Zabrze. Pracował tam do 1951 r. jako st. referent BHP. W tym okresie brał udział przy budowie mostu drogowo-kolejowego na Narwi i mostu drogowego na Wiśle.

W latach 1952-1957 pracował jako elektryk w Powiatowym Przedsiębiorstwie Remontowo-Budowlanym, mającym swoją siedzibę przy ul. Legionów. Był jednocześnie przewodniczącym Związków Zawodowych. W tym okresie brał bezpośredni udział przy:

· budowie bloków przy ul. Warszawskiej,
· remoncie budynku przy ul. Zakroczymskiej (obecny Urząd Miejski),
· remoncie budynków komunalnych,
· budowie ośrodka zdrowia przy ul. Paderewskiego,
· budowie kina „Lenino” (powstało po wyremontowaniu budynku, w którym okresie międzywojennym mieściło się kino „Halka”),
· budowy szkoły w Skrzeszewie.

W tym czasie społecznie wykonał prowizoryczne oświetlenie przy ul. Zakroczymskiej.

Od stycznia do października 1958 r. pracował w firmie inż. Mirosława Affka wykonując m.in. instalację elektryczną w PSS „Społem (piekarnia, masarnia, rozlewnia napojów).

Od listopada 1958 r. do 15.04.1962 r. został zatrudniony w Szkole Podstawowej przy ul. Słowackiego jako konserwator. Szkołę oddano do użytku w lutym 1959 r. Stało się to pół roku wcześniej niż przewidywano, a przyczynił się do tego pan Roman Kaczorowski wykonując instalację elektryczną i sanitarną.

Od 16.04.1962 r. do jesieni 1963 r. pracował jako brygadzista robót elektrycznych w jednostce wojskowej 1021 (28 pułk inżynieryjno-techniczny) w Nowym Dworze Mazowieckim.

W 1964 r. podjął pracę jako brygadzista robót elektrycznych w Mazowieckich Zakładach Tłuszczowych (późniejsza Pollena). W tym czasie brał udział w budowie hotelu dla pracowników „Kablobetonu” przy ul. Miodowej.

W tym samym roku podjął pracę w Wołomińskim Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych, w którym pracował do sierpnia 1969 r. W ramach tego przedsiębiorstwa wykonującego prace na terenie Nowego Dworu Mazowieckiego, w okresie 5 lat brał udział przy budowie:

· budynku sądu,
· drugiego budynku dla ośrodka zdrowia,
· osiedla przy ul. Paderewskiego i Modlińskiej,
· bloków przy ul. Zakroczymskiej,
· szkoły podstawowej w Twierdzy Modlin,
· budynku Cechu Rzemiosł Różnych.

15.08.1969 r. podjął pracę w Terenowych Zakładach Przemysłu Rolno-Spożywczego w Zakroczymiu, któremu podlegały m. in. masarnia i młyn w Nowym Dworze Mazowieckim. Pracował na stanowisku majstra ds. elektrycznych warsztatu mechanicznego.

W latach 1970-1975 pracował jako główny elektryk i st. palacz w Ciepłowni „Pólko”. W okresie 1976-1987 był zatrudniony jako elektryk w stacji uzdatniania wody. Była to ostatnia jego praca. 1.08.1987 r. odszedł na emeryturę.

Pan Roman Kaczorowski przez całe swoje życie angażował się w sprawy społeczne. W latach 1954-1956 był społecznym prezesem Ligi Przyjaciół Żołnierza, której siedziba znajdowała się przy ul. Sukiennej.

W latach 60-ych pracując w Wołomińskim Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych organizował pod „Dębinką” „majówki” dla mieszkańców miasta. Angażował się w budowę plebanii i rozbudowę kościoła (lata 1981-1984) Parafii pw. św. Michała Archanioła.

Jako rodowity Nowodworzanin, który przeżył II wojnę światową, od kilkudziesięciu lat opiekuje się grobami poległych żołnierzy i zamordowanych mieszkańców Nowego Dworu Mazowieckiego. Opiekuje się również grobami żołnierzy, którzy polegli w 1920 r. i zostali pochowani na nowodworskim cmentarzu.

Już pod koniec lat czterdziestych XX wieku dokonał renowacji „Grobu Nieznanego Żołnierza 1920 r.” znajdującego się na cmentarzu parafialnym w Nowym Dworze Mazowieckim. Od tego czasu, będąc rzemieślnikiem, dba o groby żołnierskie, dokonując niezbędnych prac renowacyjnych.

Był jednym z inicjatorów upamiętnienia żołnierzy walczących w obronie Modlina poprzez odsłonięcie w 1965 r. tablicy pamiątkowej w kościele parafialnym pw. św. Michała Archanioła, a w 1978 r. na budynku Cechu Rzemiosł Różnych.

Był w gronie osób, które doprowadziły do odsłonięcia w 1995 r. pomnika upamiętniających obrońców ojczyzny poległych w latach 1939-1945, a w 2011 r. pomnika ku czci nowodworskich Żydów. To on wskazał miejsce lokalizacji macew wywiezionych przez Niemców podczas II wojny światowej i brał udział w ich wydobyciu. Posłużyły one do budowy pomnika, a następnie do jego odsłonięcia 14.07.2011 r. na terenie kirkutu.

Od 2011 r. uczestnicy w spotkaniach grup pochodzenia żydowskiego, dawnych mieszkańców miasta i ich potomków odwiedzających Nowy Dwór Mazowiecki.
W 2011 r. brał udział w zorganizowanej dla jednej z takich grup „wycieczce śladami nowodworskich Żydów”. Był jedną z osób, które przyczyniły się do opracowania planu miasta z okresu przed II wojną światową, z zaznaczeniem nieistniejących już ulic, placów, sklepów, przedsiębiorstw, budynków użyteczności publicznej i domów mieszkalnych, z nazwiskami właścicieli posesji i mieszkańców. Odnosiło się to również do nowodworskich Żydów. W dowód uznania dla odtworzenia historii nowodworskich Żydów ich potomkowie skupieni w Fundacji Nowy Dwor Jewish Memorial nadali mu członkostwo tej organizacji.

Pan Roman Kaczorowski od wielu lat uczestniczy w spotkaniach z uczniami nowodworskich szkół, którym przekazuje wiedzę o swoim udziale w II wojnie światowej jak również o historii i życiu mieszkańców miasta w okresie międzywojennym, okupacji i okresie powojennym.

W uznaniu jego zaangażowania w opiekę i nad miejscami pamięci narodowej i popularyzowania historii miasta burmistrz Nowego Dworu Mazowieckiego powołał go w 2008 r. do składu Nowodworskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Jako kombatant i członek Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej aktywnie włącza się w organizowanie uroczystości patriotycznych i lekcji historyczno-wojskowych.

Za swoją działalność przyczyniającą się do rozwoju miasta oraz za długoletnie zaangażowanie w działalności społecznej, w tym kultywowanie historii Nowego Dworu Mazowieckiego i kształtowanie patriotycznych postaw młodzieży Rada Miejska w Nowym Dworze Mazowieckim Uchwałą Nr VI/66/15 z dnia 26 maja 2015 r. nadała Panu Romanowi Kaczorowskiemu tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Nowy Dwór Mazowiecki”.

25 kwietnia 2024
Autor: GazetaNDM

NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE

Jak teraz zamknę HIT, to będzie wart tyle, co stodoła na polu

Nowy Dwór Mazowiecki

Jak teraz zamknę HIT, ...

Kiedy w październiku 2016 roku Marek Mikuśkiewicz, swego czasu jeden z najbogatszych Polaków, otwierał największe w Nowym Dworze Maz. centrum handlowe HIT, mieszkańcy byli zachwyc...
Znamy gwiazdy Dni Nowego Dworu

Nowy Dwór Mazowiecki

Znamy gwiazdy Dni Nowe...

Dni Nowego Dworu Maz. przyciągają co roku tłumy mieszkańców miasta. Kto tym razem dla nich zaśpiewa? DeMono, Marek Piekarczyk i Margaret będą gwiazdami tegorocznej edycji Dni No...
W mieszkaniu znaleźli zwłoki

Na sygnale

W mieszkaniu znaleźli ...

W czwartek ok. godz. 10, w jednym z mieszkań przy ul. Wojska Polskiego w Nowym Dworze Mazowieckim znaleziono zwłoki 41 – letniego mężczyzny. Na miejsce udał się prokurator. ...
Siedmiolatek  walczy o życie

Nowy Dwór Mazowiecki

Siedmiolatek walczy o...

Na terenie naszego miasta mieszka 7-letni Kacper, jest taki sam jak każdy inny chłopiec w jego wieku. Lubi się bawić, grać w piłkę, chętnie się uczy. Był radosnym dzieckiem do...
Program Dni Nowego Dworu Mazowieckiego 2024

Nowy Dwór Mazowiecki

Program Dni Nowego Dwo...

Opublikowano program Dni Nowego Dworu Mazowieckiego 2024...
Nie żyje 26-latek. Policja szuka świadków

Na sygnale

Nie żyje 26-latek. Pol...

  Policjanci poszukują świadków wypadku, do jakiego doszło wczoraj, przed godz. 21. na ul. Polskiej Organizacji Wojskowej w Nasielsku. Ze wstępnych ustaleń wynika, że 26-lat...
Warszawska Sky nowym budynkiem widmo na mapie Nowego Dworu?

Nowy Dwór Mazowiecki

Warszawska Sky nowym b...

Od kilku miesięcy nie ustają plotki dotyczące budowy apartamentowca Warszawska Sky na początku miasta. Dotyczą one głównie tego, że budowa stanęła a cała inwestycja miała rz...
Pomiechówek: Potrącenie na przejeździe kolejowym

Na sygnale

Pomiechówek: Potrąceni...

O godz. 13.18 nowodworscy policjanci zostali poinformowani o zdarzeniu drogowym na przejeździe kolejowym w Pomiechówku (DK62). Jak informuje st. asp. Joanna Wielocha, oficer prasowy K...
Sprawca uciekł z miejsca zdarzenia, nastolatek zmarł

Na sygnale

Sprawca uciekł z miejs...

Minął rok od tragicznego wypadku w Cegielni Kosewo, gm. Pomiechówek, w którym zginął 15- letni Sebastian. Podejrzanego Łukasza K. postawiono w stan oskarżenia. Sprawca wypadku z...
Pomózmy Agnieszce wygrać z chorobą!

Nowy Dwór Mazowiecki

Pomózmy Agnieszce wygr...

Agnieszka Wójcik od lat całe serce oddaje dzieciom i młodzieży. Dzisiaj sama potrzebuje wsparcia. Pomóżmy jej wygrać z chorobą! Od ponad 20 lat Agnieszka Wójcik jest nauczyciel...